Onze volgende kringbijeenkomst is op 27 januari 2023

Info over het programma vind je op deze pagina.

Zoals het een in René Girard geïnteresseerde studiegroep betaamt waren het beelden van een stichtingsmoord waarmee het filmfragmentenfestival 'Verlangen en Geweld in Film' op 6 november 2021 in de Balie begon. Net zoals Girard zelf ook altijd doet wanneer hij in literatuur of mythologie een stichtingsmoord tegenkomt, verwees Joachim Duyndam al in de openingsfase van zijn gesprek met Arnon Grunberg naar Romulus en Remus in de Romeinse geschiedenis en Kaïn en Abel in de Bijbel. De film waarmee het programma begon was Lord of the Rings, de eerste uit een reeks van zes films waarvan fragmenten bekeken en besproken zouden worden.

Met dit filmfragmentenfestival vierde de Girard Studiekring haar veertigste verjaardag. In haar openingswoord bedankte Jannet Delver alle donateurs van de crowdfunding-campagne die het evenement mogelijk hebben gemaakt en verwelkomde speciaal Wolfgang Palaver - vooraanstaand theoloog en Girardkenner - die speciaal voor deze gelegenheid uit Innsbruck was overgekomen. Na een korte inleiding van Daan Savert begonnen Joachim en Arnon met een bespreking van de filmfragmenten die ze samen tijdens de voorbereidingen hadden uitgekozen.

René Girard, zo is al vaak opgemerkt, is niet echt een filosoof maar een denker die zijn inzichten vooral ontleent aan - zoals hij ze zelf noemde - texts of understanding. En dat zijn dan veelal verhalende teksten, waaronder teksten uit de Griekse of Elizabethaanse tragedie, Bijbelteksten en talloze literaire teksten. Het is niet moeilijk in te zien hoe filmfragmenten hierbij kunnen aansluiten.

Sommige filmfragmenten brachten bepaalde Girardiaanse thema heel duidelijk in beeld. Zo zagen we een zondebok in The Birds en zagen we hoe in Apocalypse Now de moord op Kurtz naast een dierenoffer in beeld werd gebracht. Obsessieve rivaliteit was er in Basic Instinct en Toto l’héros. In de film die misschien niet onmiddellijk Girardiaans te duiden leek, La fille sur le pont, zag Arnon Grunberg een driehoeksrelatie tussen de messenwerper, het doelwit en het mes.

Hoewel Arnon Grunberg in zijn columns regelmatig een belangstelling voor het denken van Girard heeft laten blijken – reden ook om hem als gesprekspartner bij dit filmfragmentenfestival te vragen – zat hij ook aan tafel als de scherpe observator die waarneemt op welke manier cineasten spanning kunnen opbouwen en hun kijkers kunnen meenemen in hun verhalen. Dit maakte van het geheel een bijzonder interessante en ook onderhoudende middag.

- click here for the English version -

Verlangen en geweld in film

Joachim Duyndam in gesprek met Arnon Grunberg over filmfragmenten

Theater De Balie, Amsterdam
zaterdag 6 november 2021 om 14.00 uur
(13.30 u. inloop in de zaal, live stream start om 14.00 u.)

Onderaan deze pagina kunt u zich aanmelden

Op 6 november viert de Girard Studiekring haar 40^ste verjaardag in de vorm van een filmfragmentenfestival. In plaats van een besloten feest waarin teruggekeken wordt op alle activiteiten die de Studiekring ontplooid heeft, wordt er met dit evenement een poging gedaan een groter publiek te bereiken en mee te denken in het maatschappelijke debat. Aan de hand van filmfragmenten zullen een aantal centrale thema’s uit de mimetische theorie van René Girard besproken worden.

Het filmfragmentenfestival zal de vorm krijgen van een tweegesprek tussen kringlid Joachim Duyndam en schrijver-essayist Arnon Grunberg. Het gesprek zal plaatsvinden in theater De Balie in Amsterdam, maar zal ook via een live stream te volgen zijn. Later zal de registratie beschikbaar worden gemaakt met Engelse ondertitels.

Dit zijn de films die ze zullen bespreken:

• Apocalypse Now
• Basic Instinct
• La Fille sur le Pont
• The Birds
• Toto le héros
• Lord of the Rings

Naast de aandacht die aan mimetische thema’s besteed zal worden, zullen Grunberg en Duyndam ook ingaan op de esthetische kanten van de fragmenten, en de wijze waarop cineasten erin slagen de complexe problematiek van menselijke relaties in beeld te brengen. Het belooft een interessante en onderhoudende middag te worden voor iedereen die geïnteresseerd is in film en literatuur, en in thema’s als verlangen, rivaliteit en het geweld dat daaruit kan voortkomen.

**************************

U kunt zich aanmelden door een e-mail te sturen aan Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Voor de toegang hanteren wij dezelfde bedragen als voor de 'tegenprestaties' tijdens de crowdfundingcampagne.

€ 10 - toegang tot de livestream en later toegang tot de videoregistratie met Engelse ondertiteling
€ 50 - toegang tot de theaterzaal van De Balie in Amsterdam op 6 november

Het bedrag kunt u overmaken op rekeningnummer NL42 ABNA 0604 7727 85 op naam van Stichting Girard Studiekring onder vermelding van "bijdrage jubileum 2021".

**************************

In 2021 bestaat de Girard Studiekring 40 jaar. We willen dit vieren op 6 november 2021 met een filmfragmentenfestival in De Balie in Amsterdam, onder de titel Verlangen en Geweld: kijken met Arnon Grunberg. Kringlid Joachim Duyndam zal in gesprek gaan met Arnon Grunberg. Aan de hand van een aantal filmfragmenten zullen zij diverse aspecten van de mimetische theorie bespreken. Het evenement zal live plaatsvinden in De Balie en zal gestreamd worden.

In de voorbereidingen is ervoor gekozen de blik niet op het verleden, maar op de toekomst te richten. Anno 2021, met een coronacrisis die nog lang niet is uitgewoed, met de bestorming van het Capitool nog vers in het geheugen, lijkt de mimetische theorie van René Girard actueler dan ooit. Wat we vandaag in de actualiteit kunnen zien – botsende verlangens van mensen en van groepen mensen – is op allerlei manieren door cineasten en documentairemakers in beeld gebracht. Door een aantal filmfragmenten te bespreken en deze fragmenten ook werkelijk te vertonen, ontstaat een levendig en onderhoudend kijkprogramma, waarmee we ook de aandacht hopen te trekken van nieuwe belangstellenden.

Er zijn heel wat Nederlandse schrijvers die zich door René Girard hebben laten inspireren. We noemen hier Tommy Wieringa, Connie Palmen en Willem-Jan Otten. Ook Arnon Grunberg kent Girard als één van zijn favoriete denkers en schreef in 2018 in een column in de Volkskrant dat “Girard onder meer aantoont hoe menselijk verlangen altijd gekopieerd verlangen is, en dat maar één ding besmettelijker is, namelijk geweld.”

Het belooft een mooi festival te worden, waarmee de Girardkring in november haar 40^ste levensjaar in zal gaan. Om de kosten van de zaal, de techniek en de filmrechten te betalen zijn we een crowdfunding campagne begonnen bij voordekunst.nl.