De kringbijeenkomst van 11 oktober 2024 zal in het teken staan van de afgunst. Een presentatie zal gegeven worden door Rob Compaijen, auteur van het dit jaar verschenen boek Afgunst: Een filosofie van een pijnlijke emotie. In dit boek wordt de nodige aandacht besteed aan de mimetische theorie van René Girard. Een van de bekendste literaire werken waarin afgunst een centrale speelt is Othello van William Shakespeare - een stuk waar in deze bijeenkomst verder op ingegaan zal worden. Na de presentatie zal Rob Compaijen in gesprek gaan met Philip van Wijk, die namens de studiekring als respondent zal optreden.
De kringbijeenkomst van 31 mei zal gaan over hoe de filosofie van Alfred North Whitehead en de mimetische theorie van René Girard elkaar kunnen aanvullen. In deze bijeenkomst zal Andre Rabe een begin maken de bezoekers in deze materie in te wijden. Rabe heeft zijn visie op hoe de metafysica van Whitehead en de theorie van Girard in elkaar kunnen grijpen uiteengezet in zijn boek Processing Mimetic Reality: Harmonizing Alfred North Whitehead and René Girard. Fragmenten uit dit boek zijn te vinden in het bestand onder tekstlink bovenaan deze pagina.
Alfred Whitehead en zijn 'process philosophy' zal voor een velen geen bekend terrein zijn. In zijn boek schrijft Rabe dat hij beide denkers niet uitgebreid zal introduceren, omdat er talloze goede introducties voor beiden beschikbaar zijn. Bezoekers van deze bijeenkomst wordt aanbevolen naar een inleiding van Whitehead's denken op zoek te gaan, en in ieder geval een kijkje te nemen op de aan hem gewijde Wikipaedia pagina.
Op 26 januari zal Nidesh Lawtoo aan de Vrije Universiteit te Amsterdam in de Engelse taal een presentatie geven met de titel Violence and the Unconscious: Girard, Freud and Mimetic Agonism. De tekst die besproken zal worden is 'The "True" Unconscious: Girard to Freud', het eerste hoofdstuk uit zijn onlangs verschenen boek Violence and the Oedipal Unconscious: The Catharsis Hypothesis. Naast zijn visie op de wijze waarop Girard het werk van Freud heeft verwerkt, vinden we in deze tekst ook anekdotes over Lawtoo's persoonlijke ontmoetingen met René Girard en passages over sociale media, een onderwerp dat ook elders in zijn recente werk grote aandacht krijgt.
Sinds begin 2023 bekleedt Nidesh Lawtoo de leerstoel van de moderne/hedendaagse Europese literatuur en cultuur aan de universiteit van Leiden. Inmiddels heeft hij een hele reeks boeken op zijn naam staan, waarvan de gemeenschappelijk noemer is - het plaatsen van de mimetische theorie binnen een groter historisch, filosofisch en cultureel verband. Het is een weg die helemaal teruggaat tot Plato en Aristoteles, en waarbij ook aansluiting wordt gezocht bij 19de eeuwse denkers die aandacht hadden voor het mimetische karakter van de menselijk interactie, zoals Gabriel Tarde en Friedrich Nietzsche. Gaandeweg wordt ook steeds duidelijker, zoals in zijn in 2021 verschenen Homo Mimeticus: A New Theory of Imitation, dat Lawtoo Girard niet in al zijn denklijnen volgt.
De sociale media komen ook volop aan de orde in zijn boek (New) Fascism: Contagion, Community, Myth dat in 2019 is verschenen, en waarin een ander belangrijk actueel thema aan de orde wordt gesteld: de opkomst van populistische bewegingen in Europa en de verkiezingswinst van Donald Trump in 2020. Van dit boek zal in de week van 15 januari bij uitgeverij Noordboek een Nederlandse vertaling van de hand van Berry Vorstenbosch verschijnen.
Homo Mimeticus is ook de naam van het project van de Europese Onderzoeksraad (ERC of European Research Council) waar Nidesh Lawtoo sinds 2017 leiding aan heeft gegeven. De website van dit project herbergt een schat aan informatie voor iedereen die belangstelling heeft voor een theorievorming waarin het begrip 'mimese' een centrale rol speelt.
Kijk hier voor de tekst die op 26 januari 2024 besproken zal worden.
Kringbijeenkomst 24 november 2023
Geschreven op .
Op de COV&R van de afgelopen zomer in Parijs gaf Wolfgang Palaver een presentatie over de toekomst van de mimetische theorie. Hij merkte op dat de belangstelling voor het werk van René Girard vanuit diverse academische disciplines groeiende is en dat de mimetische theorie ook buiten haar academische oevers aan het treden is. Dit heeft ons doen besluiten voor de bijeenkomst van 24 november een aantal "werkvelden" te noemen waarover in de bijeenkomst minipresentaties zullen worden gegeven en worden besproken. Eventueel kunnen aan de hand daarvan plannen worden gemaakt voor kringbijeenkomsten in de toekomst.
Voor de volgende werkvelden is een minipresentatie voorbereid:
1) Economie - Hans Weigang 2) Filosofie - Bart Leenman 3) Theologie - Daan Savert 4) Psychopathologie en Spiritualiteit - Berry Vorstenbosch 5) Rechtsbeginsel Stare Decisis - Nico Keizer 6) Jodendom en geweten - Hubert Darthenay
Video panelgesprek Religion, Madness, and Mimetic Theory
Geschreven op .
Tijdens de COV&R-conferentie in Paris (juni 2023) hebben Michael Elias en Berry Vorstenbosch een panelgesprek gehouden over Religie, waanzin en de mimetische theorie, dat werd ingeleid en uitgeleid door Joachim Duyndam die ook de moderator was. Het gesprek werd - op een zaterdagmorgen om 9:00 - zeer goed bezocht, en riep ook veel respons op. Later vertelden leden van de board van de COV&R dat ze het jammer vonden dat deze presentatie niet op video beschikbaar was.
Met als gevolg dat er in Nederland alsnog van ditzelfde Engelstalige panelgesprek een video werd gemaakt. De locatie die daarvoor gekozen werd, is de Balie en de video is inmiddels op het COV&R channel van Youtube geplaatst.
De teksten van de voordrachten zijn ook op de tekstenpagina van deze website te vinden:
